Naar Engeland (1): Atheist artists and Christian believers
Wat zei mij de tocht naar Engeland en niet het minst ons bezoek aan Berwick Church? Kunst en religie zijn sinds de Verlichting uit elkaar gegroeid, maar mogen we niet hopen dat ze weer bij elkaar komen? Dat aan het verketteren van elkaar, atheïsten en christenen, een einde komt? Als gelovig mens herhaal ik, wat ik al jaar en dag meen: laten we samen streven naar een rechtvaardige samenleving, dan horen we bij elkaar en zijn samen op de weg naar het goede leven! (Geplaatst op 4 december 2018. Categorie: Bijbels)

Raak mij aan, Heer! (I)
Deze beide meditaties gaan over het paasverhaal van Johannes. Jezus is opgestaan en de eerste die hem ziet is Maria Magdalena. Ze wil hem wel om de hals vliegen, maar Jezus zegt: ‘Raak mij niet aan’. Of beter: ‘Probeer niet mij aan te raken’. Want zij is een levende mens en Jezus is de opgestane, op weg naar zijn Vader in de hemel. Toch hebben kunstschilders sinds de middeleeuwen vaak moeite gedaan om deze ontmoeting concreet en in kleur vast te leggen. Maar kunnen beelden iets toevoegen aan het horen en lezen van de geheimzinnige woorden van Johannes? (Geplaatst op 4 mei 2018. Categorie: Bijbels)

Raak mij aan, Heer! (II)
Deze beide meditaties gaan over het paasverhaal van Johannes. Jezus is opgestaan en de eerste die hem ziet is Maria Magdalena. Ze wil hem wel om de hals vliegen, maar Jezus zegt: ‘Raak mij niet aan’. Of beter: ‘Probeer niet mij aan te raken’. Want zij is een levende mens en Jezus is de opgestane, op weg naar zijn Vader in de hemel. Toch hebben kunstschilders sinds de middeleeuwen vaak moeite gedaan om deze ontmoeting concreet en in kleur vast te leggen. Maar kunnen beelden iets toevoegen aan het horen en lezen van de geheimzinnige woorden van Johannes? (Geplaatst op 4 mei 2018. Categorie: Bijbels)

Temidden van levenden en doden in de Oude Kerk
Veertien dagen voor Pasen maakten wij in de Oude Kerk van Amsterdam een kerkdienst mee die ging over het nieuwe leven, dat Jezus aan veel mensen schonk. Zoals christenen dat nu ervaren omdat Jezus is opgestaan. Het trof ons bijzonder dat tegelijk de kerk was omgevormd tot het kunstwerk Na van Christian Boltanski. Deze Franse kunstenaar gaat, ouder wordend, steeds meer nadenken over het levenseinde, en stelt ons voor met hem mee te gaan tot Na… (Geplaatst op 20 maart 2018. Categorie: Bijbels)

Jezus zei: Naar de hel met jou! Een ongelovige over de gelijkenis van de talenten…
Je zou bijna denken dat de schrijvers van de evangeliën met twee monden spreken. Zo zegt Jezus volgens Matteüs in zijn Bergrede dat de armen veel goeds te wachten staat en dat we onze vijanden lief moeten hebben. Maar in de gelijkenis van de talenten worden de flinke jongens de hemel in geprezen. Ik kan het niet geloven, maar er staat dat de bange dienaar te horen krijgt: “Wie heeft zal nog meer krijgen en wie niets heeft, zelfs wat hij heeft, wordt hem ontnomen. Gooi die nutteloze dienaar eruit; in de uiterste duisternis, de hel.” Hoe zit dat? (Geplaatst op 17 november 2017. Categorie: Bijbels)

Jij moet het zelf doen
De Franse, van oorsprong Joods-Hongaarse schilder Miklos Bokor heeft een intrigerend werk gemaakt, dat wonderwel aansluit bij een passage uit het Evangelie van Johannes (12:20-33). Het is Jezus’ laatste week, hij is naar Jeruzalem gegaan om daar zijn Koninkrijk te vestigen, maar dat kost hem wel zijn leven. God wil barmhartigheid en gerechtigheid en lijdt aan de mens die daar tegenin gaat. Jezus openbaart Gods wil en Gods lijden. Hij hoopte wel dat God dit zelf zou doen, maar, Jezus, daar helpt geen lieve Vader aan: Jij moet het zelf doen. Jullie moeten het zelf doen. (Geplaatst op 21 maart 2015. Categorie: Bijbels)

De kruisweg blijft ons vreemd
Zo’n twintig jaar geleden is de kapel Saint Symphorien in de Église Saint-Germain des prés in Parijs geheel gerestaureerd door de kunstenaar Pierre Buraglio. Sober en zeer schoon! De kruisweg die hij ontwierp, kan men verstaan als een multi-interpretabel kunstwerk. Maar toch. Zou het ook niet kunnen zijn dat Buraglio deze kapel heeft voorzien van een visie op Jezus’ bevreemdende levensweg als eenheid van liefde en lijden? Die wij, gewone stervelingen, slechts kennen als “in een wazige spiegel”, zoals Paulus schreef. (Geplaatst op 31 maart 2014. Categorie: Bijbels)

De komst van de Messias en Bruegel’s parabel van de blinden
Midden in de adventstijd, een tijd van bezinning, viert de kerk van oudsher een soort voor-kerstfeest. De derde adventszondag, dit jaar 2013 op 15 december, staat altijd in het teken van de voorpret over de komst van de Messias. Wanneer hij er is, zullen ‘doden worden opgewekt, en kunnen blinden zien!’ Maar waarom heb ik bij deze aangename dingen het treurige schilderij van Bruegel De parabel van de blinden uitgekozen? (Geplaatst op 19 november 2013. Categorie: Bijbels)

Et in Arcadia ego – en toch
In de zeventiende eeuw hebben twee schilders, eerst Guercino en later Poussin, werken gemaakt met als thema het bekende Memento mori: Bedenk (eens te) sterven. Zij gebruiken een klassiek voorbeeld van een aards paradijs, Arcadië, maar waarschuwen dat zelfs daar de dood te vinden is. Hun spreuk werd daarna misverstaan omdat men liever aan de aardse schoonheid dacht… (Geplaatst op 27 augustus 2011. Categorie: Bijbels)

In stille harmonie – en een kind
In het Centraal Museum Utrecht wordt momenteel een mooie tentoonstelling gehouden, In stille harmonie, die is opgebouwd rond een teruggekocht kunstwerk. Het gaat om het anonieme Drieluik met het laatste avondmaal uit een Utrechts Kartuizer klooster. Toen ik het zag, werd mijn oog meteen getrokken door een bedelend kind dat naast de avondmaalstafel staat. Begrijpelijk, want ook de meeste discipelen hebben zich die kant op gewend… Wat wilden de schilder of de opdrachtgevers ons meedelen? (Geplaatst op 28 juli 2011. Categorie: Bijbels)

Van Pasen naar Jezus’ hemelvaart en het Pinksterfeest
Wat zouden Robert Ryman’s, An all white painting measuring 9 1/2 " x 10 ", and signed twice on the left in white umber (1961), het tympanon in Montceaux l’Etoile en Georg Muche’s Schwarze Maske (Bauhaus 1922) ons kunnen zeggen over de kern van het christelijk geloof? Wat bleef er door de eeuwen heen over van Jezus’ boodschap in woorden en daden? Laten we eerlijk zijn: het christendom werd een religie die niet erg lijkt op wat Jezus Christus belichaamde. Liefde, vrede, gerechtigheid. Wat nu? Hoe vinden wij, laatmoderne mensen, iets terug van de essentie van Jezus? Wat zegt ons: hij is opgestaan… hij is ten hemel gevaren… hij blijft bij ons door de gave van Gods Geest… (Geplaatst op 10 mei 2011. Categorie: Bijbels)

Marianne Werefkin en de weg naar Pasen. Bij haar schilderij De zwarte vrouwen
Marianne Werefkin brengt in al haar werk haar mystieke en symbolische gevoelens tot uitdrukking, en hier toont zij ons de levensweg van de mens, op weg naar het Licht. Als christen vertrouw je erop, dat Jezus van Nazareth, een mens als wij, ons op deze weg is voorgegaan: door lijden en dood naar het leven. Dit mysterie vieren wij uitbundig met Pasen. (Geplaatst op 15 april 2011. Categorie: Bijbels)

Parijs, de dood en het bloedrode kruis. Bezinning op Goede Vrijdag bij een werk van Joseph Beuys
Het bloedrode kruis. Een stukje plattegrond van Parijs. Ik vloog erop af. En kwam er voor terug. Voor een klein werkje van Joseph Beuys, met zijn waarmerk, het rode kruis, dat hij het zelf een goed werk vindt. Dat heeft hij afgeleid van het kruis van de Goede Vrijdag. Maar het is voor hem ook een bloedig teken. Beuys leidde dit jaar mijn bezinning over de Goede Vrijdag. (Geplaatst op 15 april 2011. Categorie: Bijbels)

Liefde van lichaam en geest ineen: Chagalls visie op het Hooglied
Chagall (1887-1985) zag het Hooglied met andere ogen. Voor hem stond de liefde in elk opzicht centraal in zijn leven. De liefde van God, de liefde van de mensen onderling en de seksuele liefde waren voor hem onlosmakelijk met elkaar verbonden. (Geplaatst op 6 december 2010. Categorie: Bijbels)

Het gewicht van de schuld (Tania Bruguera)
Wat zie ik het eerst? Het bloed van het leeggevreten lichaam? Of de gave vrouw, in bloed gedrenkt? Ik zie bloed, verbonden met leven. (Geplaatst op 4 december 2010. Categorie: Bijbels)

Rensinks waterrijke hof in La Rochette
Er is een schilderij van de in 2009 overleden kunstenaar Christiaan Rensink, dat meteen, op het eerste gezicht, een grote rust uitstraalt. Die rust komt voort uit soberheid; het doek laat vlakken zien in licht gevarieerde, harmonieuze, gedempte kleuren. Maar let wel, die soberheid en rust komen voort uit het penseel van deze schilder. (Geplaatst op 4 december 2010. Categorie: Bijbels)